Bệnh do vi nấm ở vùng hàm mặt
Vi nấm ở vùng hàm mặt có nhiều loại, nhưng bệnh nhiễm nấm candida albicans thường thấy hiện diện ở niêm mạc miệng như đáy lưỡi, má và sàn miệng. Ở trẻ con bị nhiễm nấm candida còn gọi là lác sữa rất thường gặp ở lưỡi và má. Các bà mẹ thường hay thoa lên má và lưỡi của trẻ mật ong để làm rụng nấm có hiệu quả nhanh chóng.
Nấm candida phát sinh khi cơ thể có sức đề kháng yếu nhất là ở bệnh nhân dùng kháng sinh một thời gian dài là do môi trường miệng bị rối loạn, sức đề kháng của cơ thể với các loại nấm mốc bị yếu đi và rất dễ bị nhiễm vi nấm.
Bệnh nhân bị nhiễm vi rút HIV và bệnh AIDS thời kỳ tấn công thường bị nhiễm nấm candida albicans, bệnh sẽ dây dưa không hết vì sức đề kháng cũng như thuốc kháng nấm không còn hiệu lực.
Cho nên ở một người bình thường nếu sức khỏe tốt thì không dễ bị nhiễm nấm, nếu thấy có tình trạng nhiễm nấm candida albicans tức là môi trường miệng mất cân bằng do dùng thuốc kháng sinh, hoặc kháng viêm cortisone, prednisolone lâu ngày và không đúng chỉ định. Cho nên khi có nhiễm trùng vùng hàm mặt như sau nhổ răng, phẩu thuật miệng, cạo vôi răng, phẩu thuật nha chu các BS thường chỉ định dùng thuốc súc miệng oral septic để sát trùng miệng, khử khuẩn vùng miệng. Việc kê toa thuốc súc miệng cần thiết nhưng bệnh nhân phải biết là không nên lạm dụng thuốc súc miệng, khi nào hết nhiễm trùng thì ngưng thuốc. Các nhà sản xuất hiện nay bán tự do các loại thuốc sát trùng miệng dùng để làm thơm miệng và sát khuẩn, nhưng nó sẽ có cái hại là giết đi các vi khuẫn có ích ở vùng miệng, nếu bệnh nhân không hiểu biết, dùng thuốc súc miệng thường xuyên để mong được thơm miệng, thì như vậy vô tình chúng ta đẽ làm mất cân bằng về mặt vi sinh ở vùng miệng khiến cho bệnh khác về vi nấm dễ phát sinh (Xem thêm đoạn nói về hơi thở hôi).
Hiện nay với một bệnh nhân có nhiễm nấm candida ở vùng miệng, phải nên thử máu để tìm H.I.V và phải tìm nguyên nhân để chữa trị tận gốc. Thuốc kháng nấm thường dùng là nistatin, phải có chỉ định của BS và phải do xét nghiệm lấy mẫu ngay sang thương để chẫn đoán chính xác.
Bs.Trần Ngọc Đỉnh